30 Ekim 2008 Perşembe

Adı ve Soyadı : Özlem DURMUŞ

Adres : Keçiören/ANKARA

Cep Tel : 0543 952 45 46

E-mail : biyologdurmus@mynet.com

web adresi : www.biyologdurmus.blogspot.com

http://blog.mynet.com/biyologdurmus

Eğitim Bilgileri : 1999 Yılında Gazi Üniversitesi BİYOLOJİ Bölümünü Kazandım. 2003 Yılında mezun Oldum.

Mezuniyet Derecesi : Mezuniyet Derecem 2,76/4 tür.

Doğum Yeri : Ankara

Doğum Tarihi : 1981 Doğumluyum

Medeni Hali : Evli ve 1 çocuk annesi

Yapılan Stajlar : Gazi Hastanesi Mikrobiyoloji Laboratuarında Staj Yaptım.

İş Tecrübeleri : Bayındır ve İlkiz Dershanelerinde Biyoloji Etüt Öğretmenliği Yaptım.

Yabancı Dil : İngilizceyi Elementary Düzeyde Bilmekteyim.

Bilgisayar : Microsoft Office Programlarını Biliyorum.

Sağlık Durumu : Herhangi bir Sağlık Problemim Yoktur.

Hobiler ve Diğer Bilgiler :

Sinemada Film İzlemek

Teknolojik Gelişmeler

İçki ve Sigara Kullanmıyorum.



*** Biyoloji bölümü mezunuyum hastanelerde biyolog olarak sağlık sektöründe laboratuarlarda laborant veya sağlık personeli olarak çalışmak istiyorum. İş arıyorum.

*** Biyoloji bölümü mezunuyum gıda sektöründe sorumlu yönetici biyolog olarak çalışmak istiyorum. Yetkili sorumlu yönetici belgeli biyolog. Gerekirse diplomamı kiralaya bilirim. Kiralık diploma. Ankara , Çankırı, Kırıkkale , Niğde, Aksaray , Konya , Afyon , Eskişehir , Çorum illerinde çalışabilirim.

*** Biyoloji bölümü mezunuyum dersanelerde biyoloji öğretmeni olarak çalışmak istiyorum. İş arıyorum. Biyoloji öğretmeni olarak iş arıyorum.







GIDA SEKTÖRÜNDE ÜRETİM YAPAN FİRMA SAHİPLERİ'ne Duyurulur...

SORUMLU YÖNETİCİ BİYOLOG (GIDA DENETÇİSİ BİYOLOG, GIDA MÜFETTİŞİ BİYOLOG, GIDA KONTROLÖRÜ BİYOLOG)
Merhabalar;
"Gıda ve Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten İş Yerlerinin Çalışma İzni ve Gıda Sicili ve Üretim İzni İşlemleri ile Sorumlu Yönetici İstihdamı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik\"te yapılan değişiklik ile BİYOLOG\'ların SORUMLU YÖNETİCİlik yapabileceği özel sektör çeşitleri artırılmıştır.
Biyologlar\'ın Sorumlu yöneticilik yapabileceği sektörler 10.9.2005 tarihinde yapılan son değişikliklerle şunlardır:

1.Unlu Mamuller (simit-yufka-kadayıf-galeta...vb.), Ekmek ve Ekmek Çeşitleri, Pastacılık Ürünleri, Un, Bulgur ve Makarna Üreten İş Yerleri ile Hububat ve Bakliyat İşleyen İş Yerleri.
2.Maya, Fermente ve Salamura Ürünleri Üreten İş Yerleri (sirke-yaprak-turşu, zeytin vb.)
3. Su Ürünleri İşleyen İş Yerleri
4. Yumurta Ambalâjlayan İş Yerleri
5.Soğuk Hava Depoları, Sade Buz Üreten İş Yerleri
6.Sadece Gıda Maddelerini Ambalâjlayan İş Yerleri
7.Baharat ve Kuru Yemiş İşleyen İş Yerleri
8.Meyve/Sebze Ambalâjlayan İş Yerleri (taze/kurutulmuş)



Ayrıntılı bilgi için Sorumlu Yönetici Biyolog Özlem DURMUŞ'a ulaşın.
Gıda Sektöründe Sorumlu Yöneticilik ve Biyolog İstihdamı
Aşağıda bahsi geçen özel sektörlerde Biyologlar da bir Gıda Mühendisi, bir Ziraat Mühendisi veya bir Veteriner gibi Sorumlu yönetici olarak görev yapabilmektedirler

Resmi Gazete Tarihi:10.09.2005-25932
Gıda ve Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten İş Yerlerinin Çalışma İzni ve Gıda Sicili ve Üretim İzni İşlemleri ile Sorumlu Yönetici İstihdamı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
MADDE 1 r12; 27/8/2004 tarihli ve 25566 sayılı Resmî Gazeter17;de yayımlanan Gıda ve Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten İş Yerlerinin Çalışma İzni ve Gıda Sicili ve Üretim İzni İşlemleri ile Sorumlu Yönetici İstihdamı Hakkında Yönetmeliğin 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"c) Çalışma izni ve gıda sicili belgesinin kaybolması hâlinde; ülke genelinde yayım yapan gazetelerden birine zayi ilanı verilmek suretiyle belgenin geçersizliği ilan edildikten sonra veya okunamayacak şekilde tahrip olması hâlinde, tahrip olmuş belgenin aslı bir dilekçeye eklenerek ilgili mercie başvurulur ve bu belge yeniden düzenlenir."
MADDE 2 r12; Aynı Yönetmeliğin 28 inci maddesinin birinci fıkrasına (i) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (j) bendi eklenmiştir.
"j) Üretim izni belgesinin kaybolması hâlinde; ülke genelinde yayım yapan gazetelerden birine zayi ilanı verilmek suretiyle belgenin geçersizliği ilan edildikten sonra veya okunamayacak şekilde tahrip olması hâlinde, tahrip olmuş belgenin aslı bir dilekçeye eklenerek ilgili mercie başvurulur ve bu belge yeniden düzenlenir."
MADDE 3 r12; Aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"a) Gıda üreten ve 60 beygir gücünün üzerinde motor gücü bulunan veya 10 ve üzerinde işçi çalıştıran veya et ve et ürünlerini üreten veya su ürünlerini işleyen veya hazır yemek üreten iş yerleri veya yemek fabrikaları veya her türlü gıda katkı karışımları üreten iş yerlerinde; en az 4 yıllık lisans eğitimi almış ziraat, gıda, kimya mühendisleri, veteriner hekimler, kimyagerler, su ürünleri mühendisleri ve biyologlar ile gıda bilimi konusunda en az yüksek lisans yapmış diğer meslek gruplarına mensup kişilerin eğitim dallarına ve üretimin niteliğine göre sorumlu yönetici olarak istihdam edilmeleri her bir iş yeri için zorunludur.
En az 4 yıllık lisans eğitimi almış Ev Ekonomisi Yüksek Okulu Beslenme Bölümü mezunları ve Diyetisyenler yemek fabrikasında her bir iş yeri için sorumlu yönetici olarak istihdam edilebilirler."
MADDE 4 r12; Aynı Yönetmeliğin 7/A ve 7/B nolu ekleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.


EK: 7/A
Gıda İşletmelerinde Üretimin Niteliğine Göre Sorumlu Yönetici
Olarak İstihdam Edilecek Meslek Mensupları
1- Et ve Et Ürünleri Üreten/Ambalajlayan İş Yerleri: Veteriner Hekim, Gıda Mühendisi, Ziraat Mühendisi (Gıda+Zootekni).
2- Hayvan Kesim Yerleri: Veteriner Hekim.
3- Süt ve Süt Ürünleri, Dondurma ve Yenilebilir Buzlu Ürünleri Üreten/Ambalajlayan İş Yerleri: Veteriner Hekim, Gıda Mühendisi, Ziraat Mühendisi (Gıda+Süt+Zootekni).
4- Meyve/Sebze İşleyen İş Yerleri (konserve, reçel-salça-meyve suyu-işlenmiş meyve-dondurulmuş meyve-tahin pekmez ...vb.): Ziraat Mühendisi (Gıda+Süt+Bahçe Bitkileri), Gıda Mühendisi, Kimya Mühendisi, Kimyager.
5- Meyve/Sebze Ambalâjlayan İş Yerleri (taze/kurutulmuş): Ziraat Mühendisi (tüm bölümler), Gıda Mühendisi, Kimya Mühendisi, Kimyager, Biyolog.
6- Tuz ve Çay Üreten İş Yerleri (bitkisel, meyve, siyah...vb.): Gıda Mühendisi, Ziraat Mühendisi (tüm bölümler), Kimya Mühendisi, Kimyager.
7- Unlu Mamuller (simit-yufka-kadayıf-galeta...vb.), Ekmek ve Ekmek Çeşitleri, Pastacılık Ürünleri, Un, Bulgur ve Makarna Üreten İş Yerleri ile Hububat ve Bakliyat İşleyen İş Yerleri: Ziraat Mühendisi (tüm bölümler), Gıda Mühendisi, Kimya Mühendisi, Kimyager, Biyolog.
8- Margarin, Aromatik Yağ ve Bitkisel Yağ Üreten İş Yerleri (zeytinyağı dâhil): Gıda Mühendisi, Ziraat Mühendisi [Gıda+Süt+Bahçe Bitkileri (sadece ham yağ üretiminde)], Kimya Mühendisi, Kimyager, Ziraat Fakültesinin diğer bölümleri (sadece dolum yapan iş yerlerinde).
9- Şeker ve Şekerli Ürünler Üreten İş Yerleri (bisküvi-çikolata-kokolin-gofret-helva-lokum-şekerleme...vb): Gıda Mühendisi, Ziraat Mühendisi [Gıda+Süt+Bahçe Bitkileri (sadece şeker fabrikası)], Kimya Mühendisi, Kimyager.
10- Alkollü İçki Üreten İş Yerleri: Gıda Mühendisi, Ziraat Mühendisi (Gıda), Kimya Mühendisi, Kimyager.
11- Alkolsüz İçecek Üreten İş Yerleri (içecek tozları dâhil): Gıda Mühendisi, Ziraat Mühendisi (Gıda+Süt), Kimya Mühendisi, Kimyager.
12- Bal, Polen, Arı Sütü ve Temel Petek Üreten/Ambalâjlayan İş Yerleri: Ziraat Mühendisi (Gıda+Zootekni), Veteriner Hekim, Gıda Mühendisi.
13- Baharat ve Kuru Yemiş İşleyen İş Yerleri: Ziraat Mühendisi (tüm bölümler), Gıda Mühendisi, Kimya Mühendisi, Kimyager, Biyolog.
14- Toz Karışımlar, Sakız, Vaks/Sakız Bazı, Nişasta, Çerez, Cips, Özel Beslenme Amaçlı Gıdalar, Çocuk Besinleri ve Hazır Çorba Üreten İş Yerleri: Ziraat Mühendisi (Gıda+Süt), Gıda Mühendisi, Kimya Mühendisi, Kimyager.
15- Hazır Yemek Üreten İş Yerleri ile Entegre Fındık/Fıstık İşleyen İş Yerleri: Ziraat Mühendisi (Gıda+Süt), Gıda Mühendisi, Kimya Mühendisi, Kimyager.
16- Yemek Fabrikaları (tabldot yemek-soğuk meze...vb): Ziraat Mühendisi (Gıda+Süt), Gıda Mühendisi, Veteriner Hekim, Kimya Mühendisi, Kimyager, Diyetisyen, Ev Ekonomisi Yüksek Okulu Beslenme Bölümü Mezunu (4 Yıllık).
17- Maya, Fermente ve Salamura Ürünleri Üreten İş Yerleri (sirke-yaprak-turşu, zeytin vb.): Ziraat Mühendisi (Gıda+Süt+Bahçe Bitkileri), Gıda Mühendisi, Biyolog.
18- Gıda Katkı Maddeleri, Aroma Maddelerini Üreten/Ambalâjlayan İş Yerleri: Ziraat Mühendisi (Gıda+Süt), Gıda Mühendisi, Kimya Mühendisi, Kimyager.
19- Su Ürünleri İşleyen İş Yerleri: Su Ürünleri Mühendisi, Ziraat Mühendisi (Gıda +Su Ürünleri+Zootekni), Gıda Mühendisi, Veteriner Hekim, Biyolog.
20- Yumurta Ambalâjlayan İş Yerleri: Ziraat Mühendisi (tüm bölümler), Gıda Mühendisi, Veteriner Hekim, Biyolog, Kimya Mühendisi, Kimyager.
21- Soğuk Hava Depoları, Sade Buz Üreten İş Yerleri: Ziraat Mühendisi (tüm bölümler), Gıda Mühendisi, Veteriner Hekim, Kimya Mühendisi, Kimyager, Biyolog.
22- Gıda İle Temas Eden Madde ve Malzeme Üreten İş Yerleri: Gıda Mühendisi, Makine Mühendisi, Petrol Mühendisi, Endüstri Mühendisi, Ziraat Mühendisi (Gıda+Süt+Makine), Kimya Mühendisi, Kimyager.
23- Sadece Gıda Maddelerini Ambalâjlayan İş Yerleri: Ziraat Mühendisi (tüm bölümler), Gıda Mühendisi, Biyolog, Kimya Mühendisi, Kimyager.
24- Gıda Işınlaması Yapan İş Yerleri: Ziraat Mühendisi (Gıda), Gıda Mühendisi, Kimya Mühendisi, Kimyager

http://www.kkgm.gov.tr/yonetmelik/sorumlu_yonetici.html
TIBBİ BİTKİLER-Maydanoz
MAYDANOZ (Petroselinum sativum)-PARSLEY:
Karaciğer metabolizmasında bulunan GST (glutathione-S-transferaz) enziminin aşırı derecede üretilmesini sağlar. Bu enzim ise vücudun ürettiği veya beslenme yoluyla vücudumuza giren zararlı ve yabancı kimyasal maddeleri (xenobiotika)zararsız hale getirir. Dolayısıyla maydanoz karaciğeri arındırarak daha sağlıklı çalışmasını ve güçlenmesini sağlar. Sağlıksız çalışan karaciğer; zamanla tüm organlarımızı da olumsuz yönde etkileyeceği gibi cildimizi canlılığını, tazeliğini ve güzelliğini de olumsuz yönde etkiler.Bundan ötürü maydanoza gençlik iksiri de diyebiliriz. Gençlik iksiri maydanozu tek başına kullandığımız zaman ihtiva ettiği etken maddelerden tam olarak istifade edemeyiz. Tam bir istifade için ise yanında farklı bitkiler kullanmamız gerekmektedir. Bunlardan bazıları; limon suyu, ıspanak, tere otudur.
İnsanın cilt güzelliği yerinde olunca tabiatıyla ruh güzelliği de tam olacaktır. Maydanozun ruhi faydaları bununla da kalmıyor tabiiki.
CRH (Corticotropin Releasing Hormon)’nin korku duygusunun (anksiyete) oluşumunda ki rolü tartışılmaz. Bu hormon; beynimizin farklı bölgelerinde sinir hücreleri tarafından salgılanmaktadır. CRH’nin ilgili reseptörlerinin kontrol edilmesinde maydanozun bazı etkin maddeleri rol oynayabilmektedir. Petroselinum’un bu etkisinde ıspanak ve tere otunun destekleyici rolleri vardır. Maydanoz yiyenler cesur olur diyebiliriz.
Maydanozun ruh sağlığına olumlu etkilerinden biri de depresyonu yok etme yolunda bize fizyolojik olarak yardım etmesidir. Bunu da MAO(Monoaminooksidaz) enzimini bloke ederek yerine getirir.MAO enzimi; noradrenalinin biyolojik parçalanmasına sebep olur. Bu şekilde azalan noradrenalin ise depresyona sebep olur. Serotonin de noradrenalin gibi azlığında depresyona sebep olan bir Merkezi Sinir Sistemi elemanıdır. Spazmolitiktir(organların düz kaslarını gevşetici).
Petroselinum sativum’un faydaları bunlarla sınırlı değil. Hepatit-B hastalığı için de oldukça faydalı olan maydanoz bu etkisini Hepatit-B virüsü ve yabancı maddeleri ortamdan uzaklaştıran bağışıklık sistemini spesifik olarak güçlendirerek gösterir. Hepatiti-B virüsünün faaliyete geçmesini büyük ölçüde engelleyen maydanoz; aynı zamanda karaciğer metabolizmasının sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlayarak bize bir başka fayda daha sağlar.
NOT: Hepatiti-B hastalarının bu virüsü yok etmelerine yardımcı olabilecek civanperçemi, ceviz yaprağı ve lavanta çiçeğini de unutmamak gerek, bunların içinden lavanta çiçeği Hepatit-B hastalığını ok etmede diğerlerinden daha güçlüdür)
Maydanoz yapraklarında bulunan apiol; vazodilator ve antipyretic özelliğe sahiptir. Lakin; hamile bayanların maydanozu tüketmeleri tehlikelidir. Çünkü apiol damar genişletici ve ateş düşürücü özelliğinin yanında düşük yaptırma (abortifacient) vasfına da sahiptir. Rusya’da muhteviyatının büyük bir kısmını maydanoz suyunun oluşturduğu Supetin isimli ürün; içerisindeki apiol’den dolayı doğum esnasında rahim kaslarının kasılmasını tetiklemek için kullanılmaktadır. Apiol aynı zamanda kalsiyum emilmesini engelleyici özelliğiyle de kalsiyum eksikliğine ve osteoporoza karşı da faydalı bir maddedir. Maydanoz da bulunup da düşük yaptıran diğer bir madde de β-bisabolene dir. Emenagog’dur(aybaşı olmayı kolaylaştırıcı=adet söktürücü)
Mantar şikayetlerinde de kullanılabilen Petroselinum sativum bu etkisini bünyesinde barındırdığı oxypeucedanin, p-cymene, psoralen ile gösterir. Bunlardan başka beş tane daha antifungal madde ihtiva eden mucizevi bitki maydanoz; aynı zamanda hypotensive etkiye de sahiptir. Bu tansiyon düşürücü özelliğini mantar rahatsızlıklarında kullanılan psoralen ile gösterir. Psoralen kerevizde maydanoza kıyasla daha bol miktarda yer almaktadır.
Bahçelerimizde kolaylıkla yetiştirebileceğimiz ve pazarlarda da bol miktarda da rastlanan Petroselinum sativum; hypocholesteromic (kolesterol düşürücü) etkisiyle de kalp hastalarına bir şifa kaynağı olarak karşımıza çıkmakta. Kolesterol düşürücü özelliğini ise ihtiva ettiği taurine ile sağlamakta. Son zamanlarda piyasalarda enerji içeceği olarak rastladığımız ürünlerde de rastladığımız taurine; aynı zamanda bir antioksidan ve anti kanserojen bir maddedir.Maydanoz; aynı zamanda diüretik’dir(idrar söktürücü). Petroselinum sativum; bu özelliğinden dolayı idrar yolu iltihaplarında da kullanılmaktadır.
DİĞER FAYDALARI:
Maydanoz; karaciğere iyi geldiği gibi safra kesesi rahatsızlıklarına da iyi gelmekte.
Hazmettirici özelliği de mevcuttur. (digestif)
Ağız kokusunu gidermek için kullanılır.
Göz yorgunluğu için. (ihtiva ettiği A vitamininden dolayı).
NOT: A vitamini ayrıca havuçta(Daucus carota) da mevcuttur. Hem maydanoz hem de havuç aynı aileye mensuptur(Umbelliferae).
Emzikli kadınlarda sütü azaltarak göğüs şişmesini önler.
Cerahat toplatmak için lapası konur.
Maydanozun aynı zamanda üremi(kanda üre bulunması)ye ve romatizmaya iyi geldiği, mide-bağırsak gazını da geçirdiği bilinmektedir.

Nefrit hastalarına(böbrek iltihabı olanlara) ve hamile hanımlara yasak.

MUHTEVİYATINDAKİ DİĞER BİLEŞİKLER:
Maydanozda eterik yağ(uçucu yağ) oranı %1-3 arasında değişir. Bu yağlar; Myristizin, Allytetramethoxybenzol, ve yukarıda bahsettiğimiz Apiol’dür.

Maydanozda ayrıca; apiin, müsilaj, şeker, isoimpartorin, polyacetylene, bergapten, C, K vitaminleri.
NOT: Almanya’da yayınlanan ve ispatlanmamış bir söylentiye göre maydanoz; progesteron(Östrojenle sinerjik etki göstererek dişiyi gebeliğe hazırlayan hormon)ihtiva etmektedir.

Bor (yaklaşık 90 gram kuru maydanozda 30 mg.)-Bu miktar bir çok insanın ihtiyacından çok daha fazladır.
Flor (Kemik güçlendiricilerden)




Biberiye(Folia rosmarini ) bitkisi üzerinde bir arı (Apes)
BİBERİYE (Folia rosmarini)

6.7.1. Tanımı
Kökeni ve Yayılışı : Rosmarin çok eskiden beri kültürü yapılan ve esas kökeni Akdeniz Bölgesi olan bir bitkidir. Bugün en çok kültürü yapılan ülkeler, Fransa, İspanya, Portekiz, İngiltere, İtalya, Yunanistan, Yugoslavya, Balkan Ülkeleri, Marokka, Tunus, ABD ve Meksika'dır.

Botanik Özellikleri : Daima yeşil kalan, çalı şeklinde çok yıllık bir bitkidir. 50-200 cm kadar boylanabilir. Çok fazla dallanan odunlaşmış köklere sahiptir. Genç kökler beyazımsı renkte olmasına karşın, yaşlı kökler açık-koyu kahverengidir. Bitki fazla dallanır, genç sürgünler az çok dört köşeli olup, pamuksu tüylüdür. Yaprakları çok kısa saplı olup, iğ şeklindedir. Uzunluğu 1.5-3.5 cm, genişliği ise 1.5-3.5 mm'dir. Yaprak kenarları tamdır. Yaprağın üst yüzü kaygan yeşil ve çok nadir tüylüdür. Alt yüzü ise grimsi tüylüdür. Yaprağın üst yüzünde nadir olarak tüylerin bulunduğu stomasız kuvvetli bir kutikula tabakası ve diğer tabakalar bulunmaktadır. Yaprağın alt yüzünde ise değişik tiplerdeki tüyler bulunur ki, bunlar çok hücreli, dallanmış tüyler 2. Lamialea'lara özgü yağ keseleri 3. küçük drüze tüyleridir.
Kısa sürgünler üzerinde bulunan 5-10 kadar çiçekler teker teker bulunur. Üzerinde gri tüyleri taşıyan çan şeklinde çanak yaprakları vardır. Çanak yaprağın üst kısmı alt ve üst olmak üzere iki lopludur. Üst lop 3, alt lop ise 2 parçalıdır. Taç yapraklar ise açık maviden mavi violeye kadar değişir. Bu da iki lopludur. Üst loptaki bölmeli ve küçüktür. Alt lopta orta parça oldukça büyük, iki erkek organ vardır ki bu taç yaprağın üst parçasından daha uzundur. Meyve tere yumurta şeklinde olup 2 mm uzunlukta ve kaygandır.

Kültürü

İklim ve Toprak İstekleri : Yabani olarak büyüyen rosmarin aslında hemen her yerde yetişebilen bir bitkidir. Akdeniz Bölgesi'nin verimsiz yamaçlarında gelişebilir. Ancak kültürü yapıldığında istenilen tınlı topralardır. Ayrıca rosmarin soğuklara fazla dayanmadığından, daha sıcak olan güney yamaçları tercih eder. Yeterince sıcaklık olunca kurak, fakat güneşlenen yerlerde yetişebilir.

Tohumluk : Ortalama 1000 dane ağırlığı 0.9 gr'dır. Safiyetinin % 95 olması istenir. Çimlenme kabiliyeti % 17 civarındadır. Ancak bu % 1-41 arasında değişir. Meyvesi çok sert ve kabukludur. Çimlenme kabiliyeti 2-3 yıl sonra hızla düşer.

Yetiştirme Tekniği : Rosmarin vegetatif ve generatif organlarla üretilebilir. Yaşlı bitkilerden 8-10 cm uzunlukta alınan çelikler 10 cm ara ile sıcak yastıklara dikilir. Burada köklendirildikten sonra tarlaya şaşırtılır. Dikim 30x30 veya 30x40 cm ara ile yapılır. Başlangıçta rosmarin çok yavaş büyür. Bu arada aynı yerde başka bir bitki üretme imkanı vardır. Rosmarin'de önemli bir bakım yoktur. normal sulama ve çapalama gereklidir. Gübreleme üzerinde çok az çalışma vardır. Ortalama 2-3 kg/da N, P2O5 ve K2O önerilmektedir.

Hasat : Bitki çiçeklenme döneminde veya çiçeklenmeden sonra biçilir ve yapraklarından ayrılır. bazen de yalnız çiçek olur. hasattan hemen sonra tabii veya suni yolla kurutma işlemine geçilir.

Verim : İkinci yıl yaprak verimi 400-500 kg/da'dır.

Tüketim
Kullanılan Bitki Kısmı : Folia Rosmarini, Flores Rosmarini.

Etken Maddesi : Esas etken maddesi uçucu yağdır ve % 1-2.5 arasında bulunan uçucu yağın en öenmli maddeleri Cineol (% 15-30), Kafur (% 5-10) ve Borneol (% 10-20) ayrıca Bornylacetat ve pimenttir.

Kullanımı : hazım sistemini uyarıcı ve safra arttırıcı olarak kullanıldığı gibi haricen kullanımları, romatizmalara karşı hazırlanan preparatlara da girer.
# ARI (Apis mellifera)
#

Arı, bir böcek türüdür. Zar kanatlılar takımının üyeleridirler. Zar kanatlıların özelliği; içinde enine ve boyuna damarcıklar bulunan ve iki çift saydam zar şeklinde kanatlarının olmasıdır. Arıların vücudu baş, göğüs ve karın olmak üzere üç kısımdan meydana gelir. Vücutları yumuşak yapıdaki yoğun bir kıl örtüsüyle kaplıdır.

Arının morfolojisi ve anatomik yapısı [değiştir]

Baş; Başta gözler, duyargalar ve beslenme organları bulunur. Baş vücudun ikinci kısmı olan göğüse ince oynak bir boyunla bağlıdır. Göğüs ve karın segment denilen halkalardan oluşmaktadır.

Arının petek şeklinde bir çift bileşik ve üç adet basit gözü vardır. Basit gözlerin her biri binlerce küçük üniteden oluşmaktadır. Bileşik göz ana arıda 3.000, işçi arıda 4.000 ve erkek arıda 8.000'den fazla basit gözün birleşmesinden meydana gelmiştir.

Başta bir çift duyarga bulunmaktadır. Bunlar koku, tat ve dokunma-hissetme duyularını sağlarlar. Duyargalar içerisinde bulunan sinir uçları sayesinde duyularına ek olarak rüzgar hızını ve hava sıcaklığını da algılayabilmektedirler. Arıların duyargaları o kadar hassatır ki 2 km mesafeden balın kokusunu alırlar.

Arıların ağız yapısı; üst dudak, üst çene, alt çene ve alt dudak olmak üzere dört kısımdan meydana gelir. Dil 6-7 mm arasındadır ve arı ırkına göre değişir.

Baş iç yapı itibariyle de önemli salgıların yapıldığı kısımdır. İşçi arıların yutak üstü salgı bezleri genç yaşta arı sütü, daha ileriki yaşlarda baldaki sakarozu parçalayan enzimler salgılarlar. Çenede bulunan bezler ana arıda ana arı feremonunu, işçi arılarda ise alarm feremonunu salgılamaktadır.

Göğüs arının hareket merkezidir. Dört adet segmentten meydana gelmiştir, bunların üzerinde üç çift bacak ve iki çift kanat bulunmaktadır. Arının orta bacakları üzerinde polen fırçası denilen sert tüyler bulunur. Bunlar çiçeklerde bulunan polenin göğüsten ve ön bacaklardan arka bacaklara aktarılmasını ve arka bacaklarda bulunan polen sepetine toplanmasını sağlar. Bu polen sepetçikleri polenin kovana taşınması görevini görmektedir. Kanatlar kitinleşmiş damarlarla desteklenmiş çok ince zar şeklindedir. İki çifttir. Uçuşta ikisi birlikte çalışır, uçuşu ve uçuşu yönlendirmeyi de sağlarlar. Arının uçuş sırasındaki hızı saatte 50 km.'ye yaklaşır.

Karın (Abdomen), ergin arıda 9 segmentten oluşur ve mide, bağırsak ve üreme organları gibi iç organlarla balmumu bezleri ve iğne bulunur. Segmentlerde bulunan sağlı-sollu bir çift mum salgı bezi (balmumu aynası) işçi arıların balmumu yapma döneminde kalınlaşarak mum salgılama yeteneğini kazanmaktadırlar. Sıvı olarak aynalar üzerine salgılanan mumlar, mum ceplerinde katılaşarak küçük pulcuklar halini alır. Arılar zincirleme birbirine tutunarak özel hareketlerle balmumu sızdırmaktadırlar. Ayaklar yardımıyla ağza götürülen balmumu pulcukları orada yumuşatılarak yoğrulmakta ve böylece petek gözlerinin yapımında kullanılmaktadır. Mum örme dönemini tamamlayan işçi arılarda mum salgı bezleri dejenere olur ve birer sıra hücre tabakasına dönüşür.

İşçi arıların 7. abdominal segmentinin iç yüzeyinde ve sırt plakasının ön kenarına yakın kısmında büyük hücrelerden oluşan koku bezi (nasanof bezi) bulunmaktadır.

İşçi arılar ve ana arıda abdomenin sonunda iğne bulunmaktadır. İğne, iğne odacığından çıkan ince, sivri uçlu bir savunma organıdır. Bu iğne bir zehir kesesine bağlıdır. İşçi arıların iğnesi geriye çentiklidir; bu yüzden işçi arılar birisini sokmak üzere iğnesini batırdığında geri çekemez. Çentikler testere ağzını andıran çıkıntılar olup bu çıkıntıların sivri uçları iğnenin batış yönünün tersine yöneliktir. Bu nedenledir ki arılar kendi hayatını tehlikede görmediği sürece insanı sokmaz.

Kaynaklar
#
www.bahce.biz
www.aricilik.gen

BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ? (ARE YOU KNOW ITS?)

* Dünyadaki tavuk sayısı insanlardan fazladır.

* Salyangozların 25.000 civarında dişi vardır.

* Bir doğumda yaşayan en çok çocuk sayısı 6.

* Bir kadının sahip olduğu en fazla çocuk sayısı 69.

* İlk kule saati 1404 yılında Moskova'da yapılmıştır.

* Hawaii alfabesinde sadece 12 harf bulunmaktadır.

* Timsahlar daha derine batabilmek için taş yutarlar.

* Bukalemunların dilleri,vücutlarından iki kat uzundur.

* Dünyadaki ısı 1900 yılından itibaren 0.7 derece arttı.

* Uzaya ilk uçan kadın Valentina Tereşkova'dır. (1962)

* Günümüzde, evlenenlerin yüzde ellisi boşanmaktadır.

* Dünyada insan başına düşen karınca sayısı 1 milyondur.

* Pisagor sokak dövüşü spor dalında olimpiyat şampiyonu olmuştur.

* Kedi ve köpekler de insanlar gibi solak yada sağak olabilirler.

* "Düello" uygulaması hala Uruguay ve Paraguay'da devam etmektedir.

* Amerikan halkının %60'ının ülkelerini, dünya haritasında bulamadıklarını...

* Dünyaya her yıl düşen yağış miktarının eşit olduğunu...

* Beşiktaş kulübünün kuruluşundaki Kırmızı-Beyaz renklerinin, Başkan savaşındaki malubiyetten sonra Siyah-Beyaz olarak değiştirildiğini...

* Galatasaray kulübünden, yıllar önce bir grubun ayrılıp 'Güneşspor' u kurduğunu...

* Fenerbahçe Kulübünün ilk adının 'Siyah Çoraplılar' olduğunu...

* İbni Sina'nın göz ameliyatı yaptığını...

* Kirpiler suda yüzer.

* Salatalığın yüzde 96'sı sudur.

* Sivrisineklerin 47 tane dişi vardır.

* Coca-Cola'nın orijinal rengi yeşildir.

* Çocuklar baharda daha fazla büyüyor.

* Sigara çakmağı kibritten önce bulundu.

* Sümüklüböceklerin dört tane burnu vardır.

* Uranüs çıplak gözle görülen bir gezegendir.

* Osmanlı sultanlarının ve bazı alimlerin başlarındaki kavukların, kefenlerinden oluştuğunu, sık sık ölümü hatırlayıp ona göre karar verdiklerini, ayrıca öldükleri zaman hemen başlarındaki kefenle defnedildiklerini...

* Ünlü besteci Beethoven'in son bestesini, sağır olarak yaptığını...

* Paris'teki Versailles Sarayı'nın 1300 odası olduğunu ve hiç tuvaletinin olmadığını...

* Bir çift sineğin sadece nisan-mayıs aylarında bıraktıkları yumurtaların tamamından sinek çıksa idi, dünyayı 14 metre kalınlığında bir sinek tabakası kaplayacağını...

* Eyfel kulesinin yapımında toplam 6400 ton ağırlığında 18.100 adet demir parçası kullanıldığını...

* Süleymaniye camiinin 4 minaresi olmasının sebebinin, Kanuni'nin İstanbul'un fethinden sonraki dördüncü padişah; bu dört minaredeki on şerefenin de Osmanlının onuncu padişahı olduğunun bir işareti anlamına geldiğini...

* Bir insandaki toplam damar uzunluğunun 150 bin km. ve dünya ile güneş arasındaki mesafenin de 150 milyon km. olduğunu...

* Osmanlı sultanlarının ve bazı alimlerin başlarındaki kavukların, kefenlerinden oluştuğunu, sık sık ölümü hatırlayıp ona göre karar verdiklerini, ayrıca öldükleri zaman hemen başlarındaki kefenle defnedildiklerini...

* Bir futbolcunun topa her kafa vuruşunda, beyninden 1000(bin) hücrenin öldüğünü...

* Ortalama bir insanda 30.000-100.000 adet saç olduğunu, hergün yaklaşık 100 tanesinin döküldüğünü...

* İnsan vücudunun her 7 yılda -ölen hücrelerin yerine yenisi gelerek- tamamen yenilendiğini...

* (şuan yaşayan) 135 yaşındaki Ali Muhammed Hüseyin, yeryüzünün en yaşlı insanı olarak biliniyor.

* Atların kırılan kemikleri geri kaynamaz. Ayağı kırılan atların hayatı da biter.

* Sağ elini kullananlar sol elini kullananlardan ortalama 9 yıl daha uzun yaşıyor.

* Uyurken, TV izlerken olduğundan iki kat daha fazla kalori harcarız.

* Stockholm kraliyet kütüphanesinde muhafaza edilen "Şeytan İncili" kitabının ağırlığı 350 kg.dır.

* Taze kakao içinde bulunan sıvı, kan plazması yerine kullanılabilir.

* ABD'de Coco-Cola şoförlerinin kimyasal madde taşıma lisansı olması gerekiyor.

* Dünyanın uydusu ayın hacmi, Pasifik Okyanusu'nun hacmi ile aynıdır.

* Maymunlar her yıl uçak kazalarından daha fazla insan ölümüne neden oluyor.

* Dünya ahalisi gece gündüz satranç oynasa ve her saniyede bir hamle yapılsa, satrançta tüm oyunları tecrübeden geçirebilmek için asırlara ihtiyaç vardır.

* Satranç tarihinin en uzun oyunu 1950 yılında Mardel Plato'da yapılmış dünya satranç turnuvasında gerçekleşmiştir. Pilkin ve Çernyak arasında yapılan bu maç 22 saat devam etmiş ve 191. hamle sonrası berabere bitmiştir.

* Dünyanın en kokulu camisi Tebriz şehrindedir. Mescit inşa edilirken çamuruna misk kokusu ilave edilmiştir ve 600 sene geçmesine rağmen hala mescit misk kokmaktadır.

* Dünyada en tehlikeli hayvan sivrisinektir. Çünkü insanların ölümüne en fazla sebep olan hayvandır.

* En eski alfabe Suriye'nin Akdeniz sahilindeki Lattakiya limanı yakınlığında yapılan kazım sonucu bulunmuştur. Alfabe 32 harften oluşur.

* Güneş yerden 149 milyon 600 bin km. mesafededir.Hacmi yerden 1300 defa büyüktür.

* Rusya'da yaşamış olan Vasilyev'in iki karısından 87 çocuğu olmuştur. 75. yaş gününde (1782) onun yanında 83 çocuğu bulunmuştur.

* Bugüne kadar yaşamış en ağır kişi, 635 kiloya ulaşan Washingtonlu Jon Brower Minnoch.

* Bir kişinin yaşayabildiği en yüksek vücut ısısı 46.5 derecedir. Normal değer ise 35 - 37'dir.

* ABD'de, yaşları 20 ile 29 arasında olan zenci erkeklerin üçte biri ya hapiste yada gözaltında tutulmaktadır.

* Değerli taşların çoğu birkaç elementten oluşur,sadece pırlanta tamamen karbondan oluşur.

* Dünyanın en hızlı büyüyen bitkisi Bambu bir günde 90 cm. kadar uzuyor.

* Erkeklere yıldırım çarpması olasılığı kadınlara göre 6 kat daha fazladır.

* En büyük kitap XVII asırda yayınlanmış ve Berlin kütüphanesinde bulunan coğrafya atlası sayılır. (yüksekliği 2 metre, eni 1 metre)

* 1707 - 1782 arasında yaşamış bir Rus kadının; 16 ikiz, 7 üçüz ve 4 dördüzü, 1725 - 1765 arasında dünyaya getirdiği belirlendi.

* Ünlü Arap şairi Kahire üniversitesi profesörlerinden Şeyh Muhammed Abdul İbrahim 150 yaşında vefat etmiştir. 105 sene bekar yaşamış. 105 yaşında evlendikten sonra 5 çocuğu olmuştur.

* Atakama çölüne 400 seneden beri yağmur yağmamaktadır. Yağan yağmur da havada buharlaştığından yere düşmemektedir.

* Kunter, 1988 yılında Fenerbahçe formasıyla Hilalspor karşısında 153 sayı atarak rekor kırarken, ilk yarıda da attığı 81 sayıyla bir devrede en fazla sayı üreten basketçi olarak da tarihe geçti.

AYRICA;

* Fareler Kusamaz.

* Zürafalar yüzemez.

* Yılanlar duyamaz.

* Karıncalar uyuyamaz.

* Kirpiler suda batmaz.

* Kutup ayıları solaktır.

*Sineklerin 5 tane gözü vardır.

* Zürafanın ses telleri yoktur.

* Yunuslar bir gözlü açık uyurlar.

* Develerin 3 tane kaşı vardır.

* Bir sineğin hızı saatte 8 km.dir.

* Zürafanın dili 35 cm. kadardır.

* Istakozların kanı mavi renktedir.

* Kelebekler ayaklarıyla tat alırlar.

* Fil zıplayamayan tek memelidir.

* Sığırların 4 tane midesi vardır.

* Kangurular geri-geri yürüyemezler.

* Kediler şeker tadını ayırt edemezler.

* Atlar 1 ay kadar ayakta kalabilirler.

* Fare, bir deveden bile daha uzun süre susuz kalabilir.

* Timsahlar dilini dışarı çıkaramazlar.

* Zebralar beyaz üzerine siyah çizgilidir.

* Baykuş mavi rengi görebilen tek kuştur.

* 2600 kadar kurbağa cinsi var.

* Yetişkin bir ayı at kadar hızlı koşabilir.

* Sadece domuzlar güneşten yanabilir.

* Deniz kobrası dünyanın en zehirli yılanıdır.

* Bir karıncanın koku alma yeteneği en az bir köpeğinki kadar gelişmiştir.

* Hayvanların en büyüğü mavi balinadır. (uzunluğu 33 m., ağırlığı 190 t.)

* Sadece dişi sivrisinekler ısırır.

* Bir devekuşunun gözü beyninden büyüktür.

* Deve deniz suyu içebileceği gibi bir defada 250 litre su da içebilir.

* Bir insanın su ve yemek olmadan yaşayabildiği en uzun süre 18 gündür.

* Karınca kendi ağırlığının 50 katını taşıyabilir.

* Çekirgenin kulağı dizindedir.

* Yeryüzünün en sıcak yeri Afrika'da El-Ezize bölgesidir. (Gölgede 58 derece)

* Yeryüzünün en soğuk yeri Antarktika’da Vostok (Rusya) bölgesidir. (- 88.3 derece)

* Uzaya ilk defa 12.04.1961 tarihinde Yuri Gagarin uçtu.

* İlk defa aya 21.07.1969 tarihinde Neil Armstrong ayak bastı.

* Eski Roma'da şişeden hazırlanmış kaplar altın ve gümüşden daha değerli sayılırlardı.

* Dünyada en eski üniversitesi 989 yılındaki Mısır'ın El-Ezher üniversitesidir.

* Dünyanın en genç üniversite öğrencisi 11,5 yaşındaki Ganesh Sittampalam'dır.

* İlk yeraltı tünel 1 km. uzunluğunda olmuş ve bundan 4 bin yıl önce Irak'ta Fırat nehrinin altından geçmişdir.

* Paraguay dünyanın en yağışlı bölgesidir. Bölgede yağmur neredeyse ara vermez.

* Dünyada 2000 e yakın halk ve 3000 e yakın dil var.

* Tarih boyu yapılmış savaşların en uzunu İngiltere ile Fransa arasında olmuştur. Bu savaş 115 sene(1338-1453) sürmüştür.

* İnsanın saçında 102 bine yakın, derisinde ise 20 bine yakın kıl olur. Kıllar her gün 0.35-0.40 mm. uzar.

* İngiltereli Thomas Korne 207 sene yaşamıştır.

* Dünyanın en uzun ömürlü insanı Çin'de 253 sene yaşamıştır. (1680-1933)

* Güneş dünyadan 330,330 kat daha büyüktür.

* Bir köstebek sadece bir gecede 90 m. tünel kazabilir.

* Bir hamam böceği kafası koptuktan sonra açlıktan ölmeden 9 gün yasayabilir.

* Eski Mısırlılar taştan yapılmış yastıklarda uyurlardı.

* Bir hipopotam ağzını açarsa 120 cm boyunda bir insan onun içine rahatça sığabilir.

* Boğalar renk körüdür, bundan dolayı matadorun elindeki beze saldırırlar; rengi ne olursa olsun.

* Ortalama bir buzdağı 20,000,000 ton gelir.

* Zehirli oklu kurbağada 2,200 insanı öldürebilecek kadar zehir bulunur.

* İnsan vücudundaki en güçlü kas dildir.

* Hapşırdığımız zaman kalbimizde dahil olmak üzere bütün vücut fonksiyonlarımız bir an için durur.

* Gözleri açık tutarak hapşırmak imkansızdır.

* Kadınlar erkeklere oranla iki kat daha fazla göz kırparlar.

* Penguen yüzebilen ama uçamayan tek kuştur.

* Sadece insanlar ve yunuslar zevk için cinsel ilişkide bulunurlar.

* İnsan elinde, en yavaş uzayan tırnak baş parmakta,en hızlı uzayan tırnak ise orta parmaktadır.

* İnsanlar beyinlerinin %10’nu kullanırlar.

* Bir insan yedi dakika içerisinde uykuya dalar.

* Sıcak su soğuk sudan daha ağırdır.

* Sarışınların esmerlere göre daha fazla sacı vardır.

* Soğan doğrarken sakız çiğnemek göz yaşarmasını önler.

* Bir yılan 3 yıl uyuyabilir.

*Bal bozulmayan tek gıdadır.

* Ördeğin sesi yankı yapmaz.

* Denizyıldızlarının beyni yoktur.

* Üzüm mikrodalga fırında patlar.

* İnsan yılda en az 1460 rüya görür.

* İçtiğimiz sular 3 milyar yaşındadır.

* Karınca iki hafta su altında yaşayabilir.

* İnsan kalbi dakikada 60-80 defa çarpar.

* Üzümü mikrodalgaya koyarsanız patlar.

* Parmak izi gibi herkesin dil izi de farklıdır.

* "Pi" sayısının bir milyarıncı rakamı 9'dur.

* Dünyada insanlardan daha çok tavuk var.

* Venüs saat yönünde dönen tek gezegendir.

* İnsanın kalça kemiği betondan daha sağlamdır.

* Hiçbir kağıt 7 defadan fazla 2'ye katlanamaz.

* Türkiye'de Mehmet adında 1 milyon 229 kişi var.

* Sabahları elma kahveden daha fazla uykunuzu açar.

* Yerçekimsiz ortamda mum alevi küre şeklinde olur.

* El tırnakları ayak tırnaklarından 4 kat daha hızlı uzar.

* Otomobil sayısı insan sayısından 3 kat daha hızlı artıyor.

* Doğum gününüzü en az 9 milyon kişiyle paylaşıyorsunuz.

* Bir bardak sıcak su, buzdolabında soğuk sudan daha çabuk donar.

* Günde 24 saat sayı saysanız, 1 trilyona ulaşmanız 31 bin 688 yıl alır.

* Dünyada bir yılda gerçek paradan daha fazla Monopol parası basılıyor.

* Eksi 90 derecede nefesimiz, havanın ortasında donar ve düşer.

* Vücudumuzdaki tüm damarları uç uca ekleseniz 19 bin 200 kilometre eder.

* Çin'de İngilizce konuşan kişi sayısı Amerika'dan daha fazladır.

* Elma, soğan ve patatesin tadı aynıdır. Fark sadece tamamen kokularından kaynaklanır. Aslında hepsi tatlıdır.

* 13 rakamının uğursuz olarak bilinmesi nedeniyle ABD'de birçok otelde 13. katta oda bulunmaz.

* En uzun boylu insan 1940 yılında ölen 2,72 metre boyunda ABD'li R.P. Wadlow olmuştur.

* Kibrit kutusu büyüklüğündeki altın külçesi yufka gibi açılarak bir tenis kortu büyüklüğüne kadar yırtılmadan uzatılabilir.

* Einstein 9 yaşından sonra akıcı konuşmaya başladı. Aile onda zihin geriliği olduğunu bile düşündü.

* İnsan daha çok oksijen alabilmek ve vücudundaki karbondioksit gazını boşaltmak için esner.

* İnsan bir günde 28-33 bin litre hava, 500-700 litre oksijen, 2 kilogram yiyecek tüketir.

* Dünyanın en hızlı kuşu Boğazlı Kırlangıç'tır. 3 saniye süreyle saatte 128 km. sürate ulaşmıştır.

* Michel Jordan bir yılda Nike'den Nike'ın Malezya fabrikası personelinin hepsinden fazla para kazanıyor.

* ABD, Ohio'da lisans olmadan fare yakalamak yasaktır.

* Eğer aynı zamanda aksırır, hıçkırır ve gaz çıkarırsanız, patlarsınız.

* Aşık olduğumuzda beynimiz "phenylethylamine" üretir. Bu kalp atışınızı hızlandırır ve sizi mutlu yapar. Bu kimyasal madde çikolatada da vardır.

* Uzayda yerçekimi olmadığı için astronotlar ağlayamaz. Çünkü gözyaşı aşağı düşmez. :)

* Birinci Dünya Savaşında Fransa ülkedeki tüm taksileri tüm taksileri devraldı ve askerler cepheye bu taksilerle taşındı.

* 1994 Dünya Kupası'nda, Bulgaristan futbol takımının 11 oyuncusunun hepsinin isminin sonu "OV" ile bitiyordu.

* Sivrisinek kovucu spreyler sinekleri kovmaz, sizi gizler. Sivrisineğin alıcılarını bloke ederek sizin orada olduğunuzu anlamalarını engeller.

* Kahve sarhoş bir insanın ayılmasına yardımcı olmaz. Hatta çoğu zaman alkolün etkisinin artmasına yol açar.

* Kereviz yerken harcanan kalori,kerevizin içindeki kaloriden daha fazladır.

* Bir pire, kendi büyüklüğünün 150 kat yüksekliğine zıplayabilir. Bu oranı tutturmak için insanın yaklaşık 30 metre zıplaması gereklidir.

* Klinik ölüm sonrası insan 5 dakika içinde hayata geri getirilebilir. 5 dakika sonra beyin hücreleri ölmeye başlar, ama yine de bu süreyi 5 dakika daha uzatmak mümkündür.

* İnsan uzun süre bir böbrek ve bir akciğerle, midesiz, dalaksız yaşayabilir, ama karaciğersiz bir dakika bile yaşayamaz.

* Bir kilo limonda bir kilo çilekten daha fazla şeker vardır.-Soğuk havalarda ısınmak için alkol almak son derece tehlikelidir. Yüzeysel damarlarda genişlemeye yol açan alkol bir süre kendinizi ısınmış gibi hissetmenize yol açarken, vücudun ısı kaybını kolaylaştırır. Bu da donmayı çabuklaştırır.

* Macar Yanosh Voven ve karısı Sara dünyada en uzun aile hayatı sürmüşler. Onlar 147 sene beraber yaşamışlar. Yanosh 172, Sara 164 sene yaşamıştır. Öldüklerinde en küçük çocuklarının 116 yaşı varmış.

*En büyük kuş yumurtası devekuşunundur. 15 - 20 santimetre uzunluğunda ve ortalama 1.7 kilogram ağırlığındadır. Kaynatılarak pişirilmesi 40 dakika sürer.